İki gün önce artık çalışanların yemek kartlarını market alışverişinde kullanamayacağı yönünde internet haber sitelerinde, medyada bazı yazı ve haberler çıktı. Bu konudaki yazının, haberin gerekçesi olarak da Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) bu konuda yaptığı mevzuat değişikliği gösterildi. Dün de yemek kartları marketlerde kullanılmayacak haberi yalanlandı şeklinde medyada başka bir haber çıktı.

Dolayısıyla medyada aynı konuyla ilgili birbirinden farklı haber ve yazılar çıkması özellikle çalışanların ve işverenlerin kafasını karıştırdı. Peki gerçek durum nedir ?

Öncelikle belirtelim ki yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki gibi ödeme araçlarının, yemek yeme dışında market alışverişlerinde veya başka bir amaçla kullanılması SGK’nın yasaklayacağı bir konu değildir. Bu konu tamamen işçi – işveren arasındaki anlaşmaya, söz konusu ödeme araçlarını çıkaran firmalar/şirketler ile marketler arasında yapılan anlaşmaya bağlı bir durumdur. Konunun SGK’yı ilgilendiren tek yönü, yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki gibi ödeme araçlarına işyerleri/işverenler tarafından yüklenen paraların sigorta primine tabi tutulup tutulmayacağı konusudur.

SGK’nın daha önceki uygulama ve görüşlerine göre, işyeri veya müştemilatında yemek verilmeyip bunun yerine çalışanın dışarıda yemek yemesini sağlamak amacıyla yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki verilmesi halinde, çalışanlar bu ödeme araçlarını ister yemek yemede kullansın, isterse alışverişte kullansın fark etmez, bu ödeme araçlarına yüklenen paranın çalışanlar adına SGK’ya bildirilen prime esas kazanca dahil edilmesi gerekmiyordu, yani prime tabi tutulmuyordu. Bu konuyu Çalışanlara Verilen Yemek Kartları-Hediye Çekleri ve Kreş Ödemeleri Sigorta Primine Tabi midir ? başlıklı yazımızda açıklamıştık.

Ancak 1 Aralık 2022 tarihinden geçerli olmak üzere 7420 sayılı Torba Kanun ile çalışanlara verilen günlük yemek ücretinin 51 lirasının vergi kesintisi dışında bırakılması üzerine SGK’da aynı tutarın sigorta primine tabi tutulmaması yönünde karar almıştı. (Bkz.  Yemek Ücretiyle İlgili İstisna SGK Primleri İçin de Geçerli Olacak) SGK bu uygulama değişikliğinin devamında da 2 Aralık 2022 tarihinde yayımladığı 2022/22 sayılı Genelge ile bu konuda önemli bir uygulama değişikliğine daha gitmiş; yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki gibi ödeme araçlarına yüklenen tutarların günlük istisnayı aşan kısmının sigorta primine tabi tutulması yönünde karar vermişti. Bu uygulama değişikliğini de SGK Yemek Bedelinin Prime Tabi Tutulması Konusunda Önemli Değişiklikler Yaptı başlıklı yazıda duyurmuştuk.

SGK söz konusu 2022/22 sayılı Genelge ile yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki gibi ödeme araçlarının yemek yeme dışında market alışverişinde kullanılması halinde yapılacak işlemle ilgili de SGK önemli uygulama değişikliğine gitti.

Konuyla ilgili olarak söz konusu 2022/22 sayılı Genelgenin “2.1.5-Yemek bedeline ilişkin diğer hususlar” başlıklı kısmında aynen aşağıdaki açıklamalar yer almaktadır;

“2.1.5.1-Yemek kartlarına/çeklerine/kuponlarına yüklenen yemek bedellerinin sigorta priminden istisna tutulabilmesi için söz konusu kartların/çeklerin/kuponların yalnızca yemek yenilmesi amacıyla kullanılması gerekmektedir.

Yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelere ilişkin muvazaalı durumların tespit edilmesi halinde Kurumun prim kaybı işverenlerden 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi uyarınca gecikme zammı ve cezası ile tahsil edilecektir.”

Dolayısıyla Genelge hükmüne göre; işyerleri/işverenler tarafından çalışanlara verilen yemek kartlarının/çeklerinin/kuponlarının yemek yenilmesi dışında kullanıldığın SGK tarafından tespit edilmesi halinde, söz konusu yemek kartına yüklenen tutarın veya yemek çeki ya da yemek kuponu tutarının % 37,5’i oranında, çalışan emekli ise yani sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi sigortalı olarak çalışıyorsa yemek kartına yüklenen tutarın veya yemek çeki ya da yemek kuponu tutarının % 32’si oranında sigorta primini işverenden tahsil edecek.(Bkz. SGK Sigorta Prim Oranları) (isvesosyalguvenlik.com)