8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanların SSK şartlarında 3600 günle emekliliği için diğer şartlar yanında en az 15 yıl sigortalılık süresini, normal emekliliği için de diğer şartlar yanında kadınlarda en az 20 yıl, erkeklerde en az 25 yıl sigortalılık süresini doldurmuş olma şartı aranmaktadır.

Aynı şekilde sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 tarihinden sonra olanların 4500 günle emekliliğinde de yaş şartı dışında ayrıca en az 25 yıl sigortalılık süresi şartı aranmaktadır. Şu an gündemde olan EYT düzenlemesinin hayata geçmesi halinde yaş şartı kaldırılacak olsa da SSK şartlarında emeklilik için kadınlarda en az 20 yıl, erkeklerde de en az 25 yıl sigortalılık süresi şartının değişmeyeceği yetkililer tarafından açıklandı. Emekli Sandığı ve Bağ-Kur kapsamında emeklilik içinse fiili hizmet süresine (prim gününe) bakılmakta olup, SSK şartlarında emeklilikte olduğu gibi ayrıca sigortalılık süresi şartı aranmamaktadır.

Peki SSK şartlarında emeklilik için aranan şartlardan biri olan sigortalılık süresi şartı nasıl uygulanmakta, sigortalılık süresi nasıl hesaplanmaktadır ?

▪ Hemen belirtelim ki SSK şartlarında emeklilikte sigortalılık süresinin tespitinde prim gün sayısına bakılmamakta, sadece uzun vadeli sigorta kollarını içeren sigorta başlangıç (ilk sigorta giriş) tarihine bakılmakta, kişi emeklilik için başvurduğunda sigorta başlangıç tarihinden itibaren kadınlarda en az 20 yıl, erkeklerde ise en az 25 yıllık sürenin geçmiş olması gerekmektedir. Arada sigortasız geçen sürelerin, eksik günlerin hiçbir önemi bulunmamaktadır. Örneğin; sigorta başlangıcı 1 Ocak 1995 olan kişinin 20 yıl sigortalılık süresi 1 Ocak 2015 tarihinde, 25 yıllık sigortalılık süresi ise 1 Ocak 2020 tarihinde dolmuş sayılmaktadır. Emeklilik için ayrıca gerekli olan fiili hizmet süresi yani prim gün sayısı ayrı bir konu, sigortalılık süresi şartıyla karıştırılmamalıdır.

▪ 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalılığı olanların hizmet birleştirmesinde halen uygulanan Mülga 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun “Sigortalılık süresinin başlangıcı” başlıklı 6 ıncı maddesinde aynen;

“Kurumlardan herhangi birine ilk defa sigortalı olunan tarih, sigortalılık süresinin başlama tarihidir.

Şu kadar ki; emeklilik veya yaşlılık aylığına hak kazanılıp kazanılmadığının tespitinde, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa 1425 sayılı Kanunla eklenen ek 7 nci madde kapsamına girenler hariç, 18 yaşından önce kurumlardan herhangi birine sigortalı olanların sigortalılık sürelerinin başlama tarihi, 18 yaşını doldurdukları tarih kabul edilir.”

hükmü yer aldığından, kişinin ilk sigorta başlangıcı SSK değil de Bağ-Kur veya Emekli Sandığı kapsamında olsa bile yine de 20 veya 25 yıl sigortalılık süresinin hesabında başlangıç olarak dikkate alınır.

▪ Sigorta başlangıç tarihi olarak uzun vadeli sigorta kollarını (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) içeren sigortalılığa ait başlangıç tarihi esas alındığından, örneğin çıraklık veya stajdaki sigorta başlangıcı dikkate alınmaz.  Kişi çıraklık veya stajyerlikten sonra hangi tarihte uzun vadeli sigorta kollarını kapsayacak şekilde ilk defa sigortalı olduysa, o tarih başlangıç olarak dikkate alınır. (Bkz. Çıraklık veya Stajdaki Sigorta Başlangıcı Emeklilikte Dikkate Alınır mı ?)

▪ Memurlarla ilgili istisna hariç, sigorta başlangıç tarihinden öncesine ait hizmet borçlanması (örneğin askerlik borçlanması) yapılması halinde, sigorta başlangıcı borçlanılan süre kadar geri götürüldüğünden, 20 veya 25 yıllık sigortalılık süresinin hesabında hizmet borçlanması ile geri götürülen tarih esas alınır.

▪ 01.04.1981 veya sonraki bir tarihte ilk defa sigortalı olanlardan 18 yaşından önce sigortalı olanların 20 veya 25 yıllık sigortalılık sürelerinin hesabında 18 yaşını doldurdukları tarih sigorta başlangıcı olarak dikkate alınır, (Bkz. 18 Yaşından Önceki Sigortalılık Emeklilikte Dikkate Alınır mı ?)

▪ 1 Ekim 2008 tarihinden öncesine ait fiili hizmet süresi zammı (yıpranma süresi) 20 veya 25 yıllık sigortalılık süresine eklenmekte, dolayısıyla 20 veya 25 yıllık sigortalılık süresinin hesabında dikkate alınmaktadır. (Bkz. Yıpranma Süreleri 20 – 25 Yıllık Sigortalılık Süresine Etki Eder mi ?) (isvesosyalguvenlik.com)