4857 sayılı İş Kanununun “Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları” başlıklı 21 inci maddesi uyarınca, işveren tarafından işten çıkarılan ve feshin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesiyle işe iade talebinde bulunan işçinin iade talebinin kabul edilmesi ve işçinin süresi içerisinde işe başlamak için işverene başvurması halinde, işveren işçiyi işe başlatsın veya başlatmasın fark etmez, çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer haklarını işçiye ödemesi gerekir.

İşverence ödenmesi gereken bu ücret “Boşta Geçen Süre Ücreti” olarak adlandırılır. İşe iade konusundaki bilgilere Yeni Düzenlemelere Göre İşe İade Süreci, İşe İadede İşçinin Taşıması – Uyması Gereken Şartlar, İşe İadede İşverenin Yükümlülükleri başlıklı yazılardan ulaşılabilir.

İşverence İşçiye Ödenen Boşta Geçen Süre Ücretinin Sigorta Priminin de Ödenmesi Gerekir

Öte yandan işveren tarafından yapılan feshin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesiyle işe iade talebi kabul edilen işçiye, çalışmadığı süre için işverence ödenen boşta geçen süre ücretinin sigorta primine tabi tutularak SGK’ya bildirilmesi, sigorta priminin de işveren tarafından SGK’ya ödenmesi gerekir. (Bkz. İşe İade Davasını Kazanan İşçiyle İlgili Yapılacak İşlemler)

Boşta Geçen Süre Ücretine Ait Sigorta Primi Ödense de Emekli Aylığı Kesilemez

Somut olayda işveren tarafından iş akdi feshedilen işçi bir taraftan işe iade davası açarken, diğer taraftan da emekli (yaşlılık) aylığı bağlanması için SGK’ya başvurmuş ve kendisine emekli aylığı bağlanmış, daha sonra işe iade davasını kazandığı için işveren işçiye dört aylık boşta geçen süre ücretini ödemiş ve bu ücreti sigorta primine tabi tutarak SGK’ya söz konusu dört aya ait prim belgesi vermiştir. SGK da işveren tarafından söz konusu dört aylık döneme ilişkin olarak verilen prim belgelerine istinaden, işçinin emekli aylığı bağlanması için aranan işten ayrılmış olma şartını yerine getirmediği gerekçesiyle emekli aylığını keserek söz konusu dört aylık süreye ait ödenmiş emekli aylığını işçiden geri istemiştir. İşçi SGK’nın bu işleminin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle İş Mahkemesinde dava açmış, İş Mahkemesi işveren tarafından söz konusu dört ay için verilen prim belgesinin yasal zorunluluktan kaynaklandığı, dolayısıyla fiili çalışmaya dayanmadığı gerekçesiyle SGK’nın aylık kesme işleminin hakkaniyete uygun olmadığını belirterek işçinin talebini kabul etmiştir. İş Mahkemesinin bu kararına karşı SGK Yargıtay’a temyiz başvurunda bulunmuş, Yargıtay 21. Hukuk Dairesi SGK’nın emekli aylığını kesme işleminin yerinde olduğuna karar vererek İş Mahkemesinin kararını bozmuştur. İş Mahkemesinin daha önce verdiği kararda direnmesi üzerine de konu uyuşmazlık nedeniyle Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna intikal etmiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu da yaptığı değerlendirme sonucunda;

“Şu hâlde yukarıda yapılan açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; iş sözleşmesinin 04.02.2010 tarihinde feshinden sonra açtığı feshin geçersizliğinin tespiti ve işe iade davasının lehine sonuçlanmasına rağmen davacı işvereni tarafından işe başlatılmamış, ancak işe iade kararı gereği 4 aylık boşta geçen süre ücreti ödenerek bu süreye ilişkin sigorta primleri yatırılmış ise de, davacıya ödenen ücret ve yatırılan sigorta primleri fiili çalışma karşılığı olmayıp 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesinde belirtildiği üzere iş güvencesi hükümleri kapsamında çalıştırılmadığı süreye ilişkindir. Bu nedenle davalı Kurum tarafından davacının fiili çalışması olmadığı hâlde çalıştığı işten ayrılmadığı gerekçesiyle 4 aylık süreye ilişkin yaşlılık aylığının kesilerek yapılan ödemelerin borç çıkarılması işlemi yerinde olmayıp direnme kararı usul ve yasaya uygundur.”

şeklinde karar vererek, İş Mahkemesinin; dört aylık boşta geçen süre ücretiyle ilgili olarak işveren tarafından SGK’ya verilen prim belgelerinin fiili çalışmaya dayanmadığı, yasal zorunluluktan kaynaklandığı, dolayısıyla SGK’nın emekli aylığını kesme işleminin usul ve yasaya aykırı olduğu şeklindeki kararının yerinde ve doğru olduğuna 11.11.2021 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar vermiştir. (T.C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu – 2018/176 E., 2021/1397 K) (isvesosyalguvenlik.com)