SGK’nın anayasası olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yer alan hükümler uyarınca, çok az istisna hariç 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren Genel Sağlık Sigortası (GSS) uygulaması T.C. Vatandaşı olan ve Türkiye’de ikamet eden herkes için zorunlu hale geldi.

Bu zorunluluktan dolayı da Sosyal Güvenlik Kurumu hiçbir sosyal güvencesi olmayan, yani kendi sigortalılığı olmayan, emekli-dul-yetim aylığı almayan, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında eşi, çocuğu veya ana-babası üzerinden de sağlık yardımı alma hakkı olmayan kişiyi re’sen (otomatik olarak) 5510 sayılı Kanununun 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine istinaden (60/g) GSS kapsamına almaktadır. Bu konudaki ayrıntılı bilgi ve açıklama Genel Sağlık Sigortası ve Gelir Testi İle İlgili Ayrıntılı Açıklamalar, GSS Uygulamasında 60/c-1, 60/c-3 ve 60/g Ne Demektir ? başlıklı yazıda yer almaktadır. Ayrıca SGK’nın kişiyi 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı yapmak için kendisinden izin alma zorunluluğu da yok. (Bkz. SGK Re’sen GSS Kapsamına Aldığı Kişiye Bilgi Vermek Zorunda mı ?)

Hatta kişinin 60/g kapsamında genel sağlık sigortalılığından kendiliğinden çıkma imkanı veya hakkı da yok. (Bkz. GSS İptal Ettirilebilir mi ?)

60/g Kapsamında GSS’li Olanlar Adına Her Ay Prim Borcu Tahakkuk Ediyor

SGK tarafından 60/g’li olarak re’sen GSS kapsamına alınan kişi adına da o tarihten itibaren her ay re’sen genel sağlık sigortası primi tahakkuk etmekte, takip eden ayın sonuna kadar ödenmeyen GSS primine ayrıca her ay faiz eklenmektedir. Kişinin hiç hastaneye gitmemiş olması, SGK sağlık yardımlarından hiç yararlanmamış olması da her ay prim borcu tahakkuk etmesine engel teşkil etmemektedir.

60/g GSS Prim Borcu Silinmiyor

60/g kapsamında tahakkuk eden, biriken GSS prim borcu da zaman zaman çıkan kanunlarla daha önce hiç gelir testi yaptırmamış olanlara tanınan gelir testine başvurarak sonucuna göre prim borcunu sildirebilme imkanı veya hatalı olarak 60/g kapsamına alınmış olma hali dışında hiçbir şekilde silinmemektedir. (Bkz. Genel Sağlık Sigortası Prim Borçları Hangi Hallerde Silinir ?) SGK’nın 60/g GSS prim borcu için icra takibi başlatma, haciz uygulama hakkı ve yetkisi olduğu gibi, kişinin ölümü halinde yasal mirasçılarından borcun ödenmesini isteme hakkı ve yetkisi de bulunmaktadır. Çünkü GSS prim borcunun SGK’nın diğer prim alacaklarından hiçbir farkı bulunmamaktadır.

Prim Borcu Olan 60/g Sigortalıları Sağlık Yardımı Alamıyor

Öte yandan 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olan kişinin kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin SGK sağlık yardımlarından yararlanabilmesi için, sağlık hizmeti sunucusuna başvurulduğu tarihte 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirilerek tecil ve taksitlendirmeleri devam edenler hariç 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcunun bulunmaması gerekmektedir. (Bkz. 60/g Kapsamında GSS’li Olanların Sağlıktan Yararlanma Şartları Nelerdir ?, Sağlık Yardımlarından Yararlanabilmesi İçin Borcu Olmaması Gerekenler Kimlerdir ?) 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olup iki aylıktan fazla prim borcu olan kişiler sağlık yardımı almak istediklerinde de muayene ve tedavi giderlerini, ilaç ücretlerini kendileri ödemek zorunda kalmaktadırlar.

Uygulamanın Çelişkisi Burada Ortaya Çıkıyor

60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olan kişi hiç sağlık yardımı almasa bile adına her ay prim borcu tahakkuk etmesi, hatta her ay üzerine faiz eklenmesi, bu borcun yukarıda belirtilen iki istisna hariç hiçbir şekilde silinmemesi, diğer taraftan iki aylıktan fazla ödeme süresi geçmiş prim borcu olan kişinin SGK sağlık yardımlarından yararlanamaması mevcut GSS uygulamasındaki en önemli çelişki olarak ortaya çıkıyor. Madem hiçbir sosyal güvencesi olmayan kişi kendisine sorulmadan 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılıyor ve SGK’dan hiç sağlık hizmeti almasa bile her ay adına prim borcu tahakkuk ediliyor ve bu borç iki istisna hariç hiçbir şekilde silinmiyorsa, bu durumda da 60/g kapsamında GSS’li olan kişilere borçları olup olmadığına bakılmaksızın SGK sağlık yardımlarından yararlanma hakkı ve imkanı tanınmalıdır diye düşünüyoruz. Her ne kadar SGK tarafından re’sen 60/g kapsamına alınan kişinin gelir testine başvurarak sonucuna göre ücretsiz sağlık yardımlarından yararlanma imkanı olsa da bu imkanın varlığı belirttiğimiz çelişkiyi ortadan kaldırmıyor. Ayrıca SGK tarafından re’sen GSS kapsamına alınan birçok kişinin bundan haberi olmadığı gibi gelir testi uygulamasıyla ilgili de bazı çelişkili durumlar ortaya çıkabiliyor. (isvesosyalguvenlik.com)