Sosyal Güvenlik Kurumu sağlık yardımlarından yararlanabilmek için sigortalı olmak, emekli, dul veya yetim aylığı almak ya da bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında sosyal güvencesi olan eş, çocuk, ana ya da baba üzerinden sağlık yardımı alma hakkına sahip olmak gerekmektedir.

Ancak ihbar ve şikayetler, SGK denetmen ve müfettişleri tarafından yapılan inceleme ve soruşturmalar nedeniyle bazen geriye dönük olarak kişiler adına yapılmış olan sigortalı bildirimleri, emekli – dul – yetim aylıkları iptal edilebilmektedir.

Bu Konudaki İptaller Neden Yapılmaktadır ?

Gerçek çalışmaya dayanmayan yani sahte sigortalılık nedeniyle yapılmış olan sigortalı bildirimler veya işyerlerinden yanlışlıkla yapılmış olan sigortalı bildirimler iptal edilebilmektedir. (Bkz. Sahte – Gerçek Çalışmaya Dayanmayan Sigortalılık ve Uygulanan Yaptırımlar) Örneğin; işçi işten çıktığı halde durum fark edilmeyip işyerinden aylarca adına sigortalı bildirim devam ettirilebilmekte, daha sonra durum fark edilince geriye dönük olarak yanlışlıkla yapılmış olan çalışılmayan sürelere sigortalı bildirimler iptal edilmektedir.

Kişi adına sahte sigortalılık kapsamında yapılmış sigortalı bildirimlerin iptal edilmesine bağlı olarak iptal edilen sigorta günleri düşüldüğünde emeklilik şartlarının kaybedilmesi, kişi emeklilik için gerekli şartları tamamlamadığı halde yanlış hesaplama veya değerlendirme nedeniyle emekli aylığı bağlanmış olması, başkalarına ait sigortalı hizmetlerin usulsüz olarak aktarılması veya usulsüz olarak prim günü kazandırılmasına bağlı sahte emeklilik işlemleri, usulsüz sağlık rapor alma, resmiyette boşanmış gibi göründüğü eşiyle birlikte yaşamaya devam etme gibi nedenlerle emekli (yaşlılık ve malullük), dul ve yetim aylıkları geriye dönük olarak iptal edilmektedir. (Bkz. SGK Kişilere Yaptığı Ödemeleri Hangi Durumlarda Geri Alır ?)

İptal Edilen Sigortalılık Süresinin, Emekli – Dul – Yetim Aylıklarının Sağlık Yardımlarıyla İlgisi Nedir ?

Geriye dönük sigortalı günlerin, emekli – dul – yetim aylıklarının iptal edilmesi halinde; iptal edilmiş olan sigortalı hizmetler, emekli – dul – yetim aylığına istinaden alınmış olan sağlık hizmetleri hak edilmeden alınmış sağlık hizmeti durumuna düşmekte, dolayısıyla SGK bu durumda olanların almış oldukları sağlık hizmetleri nedeniyle yaptığı masrafları, yersiz tedavi gideri olarak sigortalı günleri, emekli – dul – yetim aylığı iptal edilen kişilerden geri tahsil etmektedir. Sigortalı günleri veya emekliliği iptal edilen kişi üzerinden sağlık yardımı almış olan eş, çocuk, ana ve babanın geriye dönük tedavi giderleri de yine sigortalılık süresi veya emekliliği iptal edilen kişinin kendisinden tahsil edilmektedir.

SGK Geriye Dönük Tedavi Giderlerini Ne Şekilde ve Nasıl Tahsil Ediyor – Tahsil Etmediği Durumlar Var mı ?

Yukarıda belirtilen nedenlerle geriye dönük sigortalı günlerin, emekli – dul – yetim aylıklarının iptal edilmesi halinde, iptal edilen sigortalılık veya emekli – dul – yetim aylığına istinaden alınmış olan sağlık hizmetlerine ait tüm tedavi giderleri, daha önceleri SGK tarafından yasal faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilmekteydi. Ancak 1 Ocak 2012 tarihinden geçerli olmak üzere istisnalar hariç herkesi kapsayan genel sağlık sigortası uygulaması ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa 2013 yılında eklenen Geçici 45 inci madde hükmü, SGK’nın geriye dönük yersiz tedavi giderlerini tahsil şeklini de değiştirdi.

Burada iptal edilen sigortalı hizmetlerin, emekli – dul – yetim aylıklarının 1 Ocak 2012 tarihi öncesine veya sonrasına ait olmasına göre yersiz sağlık giderlerinin tahsil şekli de değişmektedir.

İptal İşlemi 1 Ocak 2012 Tarihi Öncesini Kapsıyorsa

İptal edilen sigortalı hizmet, emekli – dul – yetim aylığı 1 Ocak 2012 tarihi öncesine aitse, iptal edilen dönemle ilgili olarak kişinin bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında eş – çocuk – ana – babası üzerinden sağlık yardımı alma hakkı varsa, tedavi giderleri kendisinden tahsil edilmemekte, eğer böyle bir hakkı yoksa tüm tedavi giderleri kendisinden yasal faiziyle birlikte tahsil edilmektedir. Örneğin; 2011 yılı Mart, Nisan, Mayıs, Haziran aylarına ilişkin olarak adına sahte sigortalı bildirimi yapılmış olan kız çocuğunun söz konusu aylara ilişkin sigortalı günleri SGK tarafından iptal edilmiş, kendisi söz konuş aylarda SGK sağlık yardımlarından yararlanmıştır. Ancak belirtilen aylarda kendisinin sosyal güvencesi olan babası üzerinden sağlık yardımı alma şartlarını taşıdığı tespit edilmiştir. Bu durumda SGK iptal edilen sigortalı hizmetlere istinaden yapmış olduğu tedavi giderlerini tahsil etmeyecektir.

İptal İşlemi 1 Ocak 2012 Tarihi ve Sonrasını Kapsıyorsa

▪ Eğer iptal edilen sigortalı hizmet, emekli – dul – yetim aylığı 1 Ocak 2012 tarihi ve sonrasına aitse, aynen yukarıda belirtildiği gibi iptal edilen dönemle ilgili olarak kişinin bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında eş – çocuk – ana – babası üzerinden sağlık yardımı alma hakkı varsa SGK kendisinden tedavi giderlerini tahsil etmemektedir.

▪ Kişinin iptal edilen dönemle ilgili olarak bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında eş, çocuk, ana veya babası üzerinden sağlık yardımı alma hakkı yoksa, bu durumda iptal işlemini kapsayan döneme ait 60/g kapsamındaki Genel Sağlık Sigortası (GSS) primlerini yasal faiziyle birlikte SGK tarafından belirtilen tarihe kadar öderse, SGK kendisinden ayrıca tedavi giderlerini tahsil yoluna gitmemektedir.

▪ Kişinin iptal edilen dönemle ilgili olarak bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında eş, çocuk, ana veya babası üzerinden sağlık yardımı alma hakkı yoksa, iptal işlemini kapsayan döneme ait 60/g kapsamındaki Genel Sağlık Sigortası (GSS) primlerini de yasal faiziyle birlikte SGK tarafından belirtilen tarihe kadar ödemezse bu durumda SGK iptal işlemini kapsayan döneme ait geriye dönük tedavi giderlerinin tamamını yasal faiziyle birlikte tahsil etmektedir.

Yukarıdaki Açıklamalar Rapor Paraları, Emekli – Dul – Yetim Aylıkları İçin Geçerli Değil

Yukarıdaki açıklamalar sadece SGK’nın tedavi giderlerini ilgili kişiden tahsil edip etmemesiyle ilgili olup, sigortalı hizmetlerin iptali halinde SGK o hizmetlere istinaden ödemiş olduğu rapor paralarını (geçici iş göremezlik ödeneklerini), emekli – dul – yetim aylığının iptali halinde geriye dönük olarak ödemiş olduğu aylıkları yasal faiziyle birlikte geri almaktadır. (isvesosyalguvenlik.com)