Bilindiği üzere genel sağlık sigortalısı yani GSS’li olmak isteğe bağlı olmayıp, Türkiye’de ikamet eden tüm vatandaşlar için zorunludur. Bu nedenle de kendisi sigortalı olmayan, emekli – dul – yetim aylığı almayan, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında bir yakını üzerinden sağlık yardımı almayan kişileri SGK 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı yapmaktadır.

Bu Kanundan kaynaklanan zorunlu bir uygulama olup (Bkz. SGK Re’sen GSS Kapsamına Aldığı Kişiye Bilgi Vermek Zorunda mı ?), SGK’nın 60/g kapsamında re’sen genel sağlık sigortalısı olarak tescil ettiği kişi adına da her ay GSS prim borcu tahakkuk etmekte, her aya ait primin en geç takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi gerekmekte, ödeme süresi geçtiği halde ödenmeyen prim borcuna ayrıca faiz işlemektedir. Dolayısıyla 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olan kişinin GSS prim borcu katlanarak artmaktadır. Kişinin hiçbir sağlık yardımı almaması da bir anlam ifade etmemekte, zaten istisnalar hariç 60/g kapsamında GSS’li olup primini düzenli ödemeyen kişinin sağlık yardımı alma hakkı bulunmamaktadır.

Hiçbir sosyal güvencesi olmadığı için GSS kapsamına alınan ve GSS prim borcu olan/çıkan kişilerin ne yapabileceği, bu borcun hangi hallerde silineceği Genel Sağlık Sigortası Prim Borçları Hangi Hallerde Silinir ? başlıklı yazıda açıklanmıştır.

Peki ailedeki kimler adına GSS prim borcu çıkar ? Ailede hiç kimsenin sosyal güvencesi yoksa hepsinin adına GSS prim borcu çıkar mı veya ailede sosyal güvencesi olan kişi varsa, bu durumda diğer aile bireyleri adına GSS prim borcu çıkar mı ?

Aile Fertlerinin Hepsine Prim Borcu Çıkmaz

60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olan kişi üzerinden bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocuğu ve şartları taşıyan ana – babası sağlık yardımı alabilir. (Bkz. GSS’linin Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişiler Kimlerdir ?) Dolayısıyla aynı aileden hiç kimsenin sosyal güvencesi yoksa bu durumda sadece aile reisi olan kişi 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir, sadece onun adına GSS prim borcu işler. Bu şekilde 60/g kapsamına alınan kişinin eşi, bakmakla yükümlü olduğu çocukları, bu kişi üzerinden sağlık yardımı alma şartlarını taşıyan anne-babası ayrıca 60/g kapsamına alınmaz, dolayısıyla bunlar adına ayrıca GSS prim borcu işlemez. 60/g kapsamına alınan aile reisinin bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmayan çocukları ise ayrıca 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir ve onlar adına da GSS prim borcu işler. Örneğin; 20 yaşını doldurmuş olup üniversite öğrenimine devam etmeyen, üniversite öğrenimine devam etse bile 25 yaşını doldurmuş olan çocuklar anne veya babası üzerinden sağlık yardımı alamaz, bunlar ayrıca 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir ve adlarına GSS prim borcu işler.

Ailede bir veya birkaç kişinin sosyal güvencesi varsa, örneğin ailede bire veya birkaç kişi sigortalı ya da emekliyse, bu durumda olan kişi veya kişiler üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında sağlık yardımı alma hakkı olan kişiler adına GSS prim borcu işlemez, bu kişi veya kişiler üzerinden sağlık yardımı alma hakkı olmayan kişiler ise yine 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir ve onlar adına da GSS prim borcu işler.

Ailede dul veya yetim aylığı alan kişiler varsa, sadece bunlar adına GSS prim borcu işlemez, diğer aile fertleri yine 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir ve adlarına GSS prim borcu işler. Örneğin, babası ölmüş olup annesi dul aylığı alan, ancak kendisi şartları taşımadığı için yetim aylığı alamayan erkek çocuğu 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir ve adına GSS prim borcu işler. Annesinin almakta olduğu dul aylığının sağlık yardımlarından yararlanma konusunda çocuklarına bir faydası olmaz. (Bkz. Üzerinden Sağlık Yardımı Alınamayacak Kişiler)

Aile fertlerinden bir veya birkaçı 60/c-1 (yeşil kart) kapsamında ücretsiz sağlık yardımlarından yararlanma hakkına sahip olsa da diğerleri yine 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir ve adlarına GSS prim borcu işler. Bu durumda olanlar kendileri de yeşil kart kapsamına alınmak için başvuruda bulunabilirler.

18 yaşını doldurmamış T. C. Vatandaşı çocuklar adına GSS prim borcu işlemez, anne – babası üzerinden sağlık yardımı alma imkanı olamayan 18 yaşından küçük çocuklar 60/c-1 (yeşil kart) kapsamında ücretsiz sağlık yardımlarından yararlanma hakkına sahiptir.

Yukarıda belirtildiği üzere, 60/g kapsamına alınmaması gerektiği halde kapsama alınmış olup adına GSS prim borcu çıkanlar SGK Müdürlüğüne itirazda bulunabilir, borcun silinmesini talep edebilir. (isvesosyalguvenlik.com)