İşçilerin çalıştığı işyerinin bir başka işverene devredilmesi halinde sürecin nasıl işleyeceği, eski işveren ve yeni işverenin hak ve sorumlulukları ile çalışanların hak ve sorumluluklarının neler olduğu 4857 sayılı İş Kanunun “İşyerinin veya bir bölümünün devri” başlıklı 6 ncı maddesinde ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Söz konusu madde hükümleri aynen aşağıdaki gibidir;

“İşyeri veya işyerinin bir bölümü hukukî bir işleme dayalı olarak başka birine devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer.

Devralan işveren, işçinin hizmet süresinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlüdür.

Yukarıdaki hükümlere göre devir halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır.

Tüzel kişiliğin birleşme veya katılma ya da türünün değişmesiyle sona erme halinde birlikte sorumluluk hükümleri uygulanmaz.

Devreden veya devralan işveren iş sözleşmesini sırf işyerinin veya işyerinin bir bölümünün devrinden dolayı feshedemez ve devir işçi yönünden fesih için haklı sebep oluşturmaz. Devreden veya devralan işverenin ekonomik ve teknolojik sebeplerin yahut iş organizasyonu değişikliğinin gerekli kıldığı fesih hakları veya işçi ve işverenlerin haklı sebeplerden derhal fesih hakları saklıdır.

Yukarıdaki hükümler, iflas dolayısıyla malvarlığının tasfiyesi sonucu işyerinin veya bir bölümünün başkasına devri halinde uygulanmaz.”

İşyeri devri konusundaki bazı bilgi ve açıklamalara İşyeri Devrinde İşçinin Hakları, İşçiye Fesih Hakkı Vermeyen İşyeri Devrinin Kriterleri Nelerdir ?, İşyerinde Taşeronun Değişmesi – Ayrılması İşyeri Devri Sayılır mı ?, Danıştay İşverenin İsim Değişikliği İle İşyeri Devri Arasındaki Farkı Belirledi, İşyeri Devrinde Borçlardan Eski İşveren mi Yeni İşveren mi Sorumludur ? başlıklı yazılarda yer verilmiştir.

İşyerini devreden işverenin yani eski işverenin, yeni işverenle birlikte çalışmaya devam eden işçilerin haklarıyla ilgili sorumluluğu konusunda kıdem tazminatı ile ihbar tazminatı yönünden farklılıklar bulunmaktadır. İşyeri devri halinde kıdem tazminatı bakımından devreden işveren kendi dönemi ve devir tarihindeki son ücreti ile sınırlı olmak üzere sorumludur. Ayrıca eski işverenin sorumluluğu konusundaki 2 yıllık süre sınırlaması kıdem tazminatı için geçerli değildir. (Bkz. Eski İşverenin Sorumluluğundaki İki Yıllık Sınırlama Kıdem Tazminatında Geçerli Değil)

İhbar tazminatı konusuna gelince, bu konuda eski işverenin hiçbir sorumluluğu bulunmamaktadır. Daha somut şekilde açıklamak gerekirse; işçilerin çalıştığı bir işyerini devralan yeni işveren, devir tarihinden sonra çalıştırmaya devam ettiği işçilerden haklı bir neden olmaksızın ve ihbar süresi tanımaksızın işten çıkaracağı işçilere ödeyeceği ihbar tazminatından tamamen kendisi sorumludur, eski işverenin hiçbir sorumluluğu bulunmamaktadır. (Bkz. İhbar Tazminatı İle Kıdem Tazminatı Arasındaki Fark Nedir ?) Aynı durum, işyerinin devrinden sonra işten çıkan veya çıkarılan işçinin kullanmamış olduğu yıllık izin ücretleri için de geçerlidir, yani bu ücretten de tamamen sonraki işveren sorumludur.

Bu durum T.C. YARGITAY 9. Hukuk Dairesinin 10.12.2018 tarihli bir kararında ayrıntılı bir şekilde açıklanmış olup, söz konusu Yargıtay kararının ilgili kısmı aynen aşağıda yer almaktadır;

“2-İşyeri devrinin esasları ve sonuçları 4857 sayılı İş Kanununun 6 ncı maddesinde düzenlenmiştir. Sözü edilen hükümde, işyerinin veya bir bölümünün devrinde devir tarihinde mevcut olan iş sözleşmelerinin bütün hak ve borçlarıyla devralan işverene geçeceği öngörülmüştür. Devir tarihinden önce doğmuş ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlar açısından, devreden işverenle devralan işverenin birlikte sorumlu oldukları aynı yasanın üçüncü fıkrasında belirtilmiş, devreden işverenin sorumluluğunun devir tarihinden itibaren iki yıl süreyle sınırlı olduğu hükme bağlanmıştır.

Değinilen Yasanın 120 nci maddesi hükmüne göre, 1475 sayılı Yasanın 14 üncü maddesi halen yürürlükte olduğundan, işyeri devirlerinde kıdem tazminatına hak kazanma ve hesap yöntemi bakımından belirtilen madde hükmü uygulanmalıdır. Anılan maddeye göre, işyerlerinin devir veya intikali yahut herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi veya başka bir yere nakli halinde, işçinin kıdemi işyeri veya işyerlerindeki hizmet akitleri sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanmalıdır. Bununla birlikte, işyerini devreden işverenlerin bu sorumlulukları, işçiyi çalıştırdıkları sürelerle ve devir esnasındaki işçinin aldığı ücret seviyesiyle sınırlıdır.

………

Bu açıklamalar ışığında, iş hukukunda işyeri devrinin işçilik alacaklarına etkileri üzerinde ayrıca durulmalıdır. İşyeri devri halinde kıdem tazminatı bakımından devreden işveren kendi dönemi ve devir tarihindeki son ücreti ile sınırlı olmak üzere sorumludur. 1475 sayılı Yasanın 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, devreden işverenin sorumluluğu bakımından bir süre öngörülmediğinden, 4857 sayılı Yasanın 6 ncı maddesinde sözü edilen devreden işveren için öngörülen iki yıllık süre sınırlaması, kıdem tazminatı bakımından söz konusu olmaz. O halde kıdem tazminatı işyeri devri öncesi ve sonrasında geçen sürenin tamamı için hesaplanmalı, ancak devreden işveren veya işverenler bakımından kendi dönemleri ve devir tarihindeki ücret ile sınırlı sorumluluk belirlenmelidir.

Feshe bağlı diğer haklar olan ihbar tazminatı ve kullanılmayan izin ücretlerinden son işveren sorumlu olup, devreden işverenin bu işçilik alacaklarından herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

İşyerinin devredildiği tarihe kadar doğmuş bulunan ücret, fazla çalışma, hafta tatili çalışması, bayram ve genel tatil ücretlerinden 4857 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi uyarınca devreden işveren ile devralan işveren müştereken müteselsilen sorumlu olup, devreden açısından bu süre devir tarihinden itibaren iki yıl süreyle sınırlıdır. Devir tarihinden sonraki çalışmalar sebebiyle doğan sözü edilen işçilik alacakları sebebiyle devreden işverenin sorumluluğunun olmadığı açıktır. Bu bakımdan devirden sonraya ait ücret, fazla çalışma, hafta tatili çalışması, bayram ve genel tatil ücreti gibi işçilik alacaklarından devralan işveren tek başına sorumlu olacaktır.” (T.C. YARGITAY 9. Hukuk Dairesi – Esas No. 2017/14673, Karar No. 2018/22790, Tarihi: 10.12.2018) (isvesosyalguvenlik.com)